W jakich celach dziuruje się rury?

Rury stalowe są jednymi z profili, które najczęściej stosuje się do wykonywania wszelkiego rodzaju mocowań czy budowy rozmaitych urządzeń. Korzystanie z rur, w których przygotowano odpowiednie otwory przeznaczone do montażu różnych elementów, znacznie przyspiesza proces składania lub budowy konstrukcji czy ich fragmentów. Zamówienie rur dziurowanych, będzie więc oznaczać brak konieczności robienia ich we własnym zakresie i oszczędność czasu.

Do czego mogą być potrzebne dziurowane rury?

Rury są rodzajem profili zamkniętych, które wyróżniają się różnorodnością możliwych zastosowań. Z uwagi na swój przekrój nadają się znakomicie do przesyłania wszelkiego rodzaju cieczy oraz materiałów sypkich, ponieważ kształt ścianek pozwala na równomierne rozkładanie obciążeń związanych z masą lub powstającym ciśnieniem na całej ich powierzchni. Przy takiej geometrii otworu oraz uzyskaniu właściwej gładkości łatwe jest również osiąganie małych oporów przepływu. Rury to także bardzo korzystny rozkład sił zewnętrznych działających na profil. Przy kształcie okręgu rura dobrze znosi nacisk na swe ścianki boczne zarówno podczas próby zgniatania, jak i zginania, gdy siły działają w różnych punktach i przeciwnych kierunkach. Znakomita sztywność oraz odporność na zginanie sprawa, że rury są chętnie wybierane jako element nośny lub wzmocnienie konstrukcji. Wykonuje się z nich wysokie maszty, podpory i wszelkiego rodzaju stelaże. Są używane jako elementy przeznaczone do mocowania przedmiotów np. słupki do siatek ogrodzeniowych, słupki do znaków drogowych, barierek czy wszelkiego rodzaju oświetlenia – zauważa przedstawiciel firmy POMAR STAL, specjalizującej się w dostarczaniu kształtowników stalowych.

Zaletą rur jest niezwykle korzystny stosunek ich masy do wytrzymałości. Warto pamiętać, że ilość materiału, z którego są wykonane, jest stosunkowo niewielka, są więc dość lekkie. Jednocześnie ta sama ilość blachy użyta w innej formie, np. stalowej taśmy byłaby bardzo łatwa do zgięcia i nie stanowiłaby dobrej podpory. Wytrzymałość rur zdecydowanie może przewyższać parametry innych kształtowników czy profili otwartych o tej samej wadze i grubości ścianek. Choć w niektórych sytuacjach będą bardziej odporne na siły działające z konkretnego kierunku, to warto pamiętać, że rura jest bardziej wszechstronna, a jej charakterystyka pozostaje pod tym względem niezmienna niezależnie od miejsca, w którym będzie na nią wywierany nacisk.

Przydatność rur jako elementu nośnego lub konstrukcyjnego sprawia, że często są do nich mocowane inne profile czy części, co wymaga wykonania odpowiednich złącz. W zależności od zastosowania i rodzaju stopu, z którego są zrobione, rury mogą być gwintowane na końcach, spawane albo łączone przy użyciu elementów złącznych. To ostatnie rozwiązanie jest używane szczególnie często, ponieważ oznacza zarówno łatwy montaż, jak i brak problemów z demontażem. Przy różnych wymaganiach co do obciążalności takiego połączenia używane mogą być wszelkiego rodzaju sworznie, bolce, ale również elementy pasowane, czyli osadzane przez wciskanie. Najbardziej popularne jest stosowanie złącz gwintowanych w postaci różnych rodzajów śrub. Do przygotowania rur do połączenia w taki sposób, konieczne będzie wykonanie odpowiednich otworów.

W jaki sposób można dziurować rury stalowe?

Do najczęściej stosowanych metod przygotowania otworów montażowych należy wiercenie. Jest to rodzaj obróbki skrawającej, w której otwór jest wykonywany za sprawą krawędzi tnących odspajających wióry, umieszczonych na części czołowej walcowatego wiertła. Choć wiercenie jest uniwersalne i pozwala na uzyskiwanie otworów o znacznej dokładności o różnym zakresie średnic, to słabo sprawdza się w przypadku elementów cienkościennych, ponieważ związany z nim nacisk punktowy może prowadzić do deformacji powierzchni, a także jej przegrzania. Warto też pamiętać, że wiercenie trwa dość długo. W wielu sytuacjach lepszym sposobem na wykonanie otworów może się okazać dziurowanie.

Proces dziurowania należy do metod obróbki plastycznej i wiąże się z cięciem metalu przy wykorzystaniu wykrojników. Narzędzia stosowane do dziurowania rur oraz profili zamkniętych są takie same, jak podczas cięcia blach i składają się z dwuczęściowego wykrojnika, zbudowanego z płyty z otworem o odpowiedniej geometrii – najczęściej owalnym, okrągłym, prostokątnym z zaokrąglonymi rogami – a także stempla o takim samym kształcie. Ścianka profilu jest umieszczana na płycie, która w przypadku rur ma najczęściej zaokrągloną powierzchnię odpowiadającą wewnętrznym wymiarom rury – przy innych profilach będzie ona natomiast płaska.

Dziurowanie rury polega na umieszczeniu jej na wykrojniku oraz odpowiednie pozycjonowanie, zwykle za sprawą umieszczonych w urządzeniu regulowanych ograniczników. Otwór jest dziurowany po opuszczeniu płyty stemplowej dociskającej profil z góry, a następnie opuszczeniu stempla, którego krawędzie w połączeniu z krawędziami płyty tnącej powodują przerwanie ciągłości metalu i uzyskanie właściwego kształtu. Zaletą używania wykrojników jest to, że działają bardzo szybko i pozwalają na wykonywanie potrzebnej liczby otworów w krótkim czasie. Ograniczeniem jest jednak konieczność przygotowania właściwego wykrojnika, jeżeli geometria lub rozmiar otworu mają być nietypowe.

Dziurowaniu można poddać rury stalowe wykonane z dowolnego stopu, choć w przypadku materiału o wyższej granicy plastyczności i większej twardości konieczne będzie dopasowanie wykrojnika do jego parametrów. Warto pamiętać, że za pomocą wykrawania można uzyskiwać otwory o różnym stopniu wykończenia wewnętrznych powierzchni oraz samych krawędzi. Jeśli rodzaj zastosowania dziurowanego profilu tego wymaga, otwór może zostać wygładzony, istnieje także możliwość użycia cięcia dokładnego z luzem zerowym, choć taka precyzja w praktyce rzadko kiedy będzie potrzebna.